Δασυτριχισμός & Υπερτρίχωση στα παιδιά

Η υπερτρίχωση στα παιδιά είναι εύλογο να προκαλεί ανησυχία στους γονείς, δημιουργώντας ερωτήματα για τα αίτια και τις πιθανές επιπτώσεις στην υγεία του παιδιού. Αν και πολλές φορές πρόκειται για μια φυσιολογική ή παροδική κατάσταση, σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να αποτελεί ένδειξη κάποιας υποκείμενης ορμονικής ή γενετικής διαταραχής. Στο παρακάτω άρθρο θα αναλύσουμε τι είναι ο δασυτριχισμός και τι η υπερτρίχωση, ποιες είναι οι συχνότερες αιτίες του δασυτριχισμού στα παιδιά καθώς και σε ποιες περιπτώσεις απαιτείται ιατρική διερεύνηση.

Δασυτριχισμός & Υπερτρίχωση στα παιδιά–Τι είναι;

Ο δασυτριχισμός αναφέρεται στην υπέρμετρη τριχοφυΐα σε γυναίκες ή κορίτσια, σε περιοχές του σώματος όπου φυσιολογικά η ανάπτυξη τριχών είναι περιορισμένη ή ανύπαρκτη, ακολουθώντας την ανδρογεννητικού τύπου ανάπτυξη των τριχών, δηλαδή σε περιοχές του σώματος όπως στο άνω χείλος, τις παρειές (φαβορίτες), τον λαιμό, την πλάτη, το στήθος, την κοιλιά, το εσωτερικό των μηρών και τα κάτω άκρα.

Αντίθετα η υπερτρίχωση αναφέρεται στην παρουσία αυξημένης τριχοφυΐας σε περιοχές του σώματος όπου η τριχοφυΐα θεωρείται φυσιολογική, αλλά με ένταση ή πυκνότητα που υπερβαίνει τα φυσιολογικά όρια για την ηλικία, το φύλο και την εθνοτική καταγωγή του παιδιού. Πρόκειται δηλαδή, για μια μη ανδρογονοεξαρτώμενη μορφή τριχοφυΐας, η οποία μπορεί να εκδηλωθεί ήδη από τη γέννηση ή κατά την πρώιμη παιδική ηλικία, χωρίς να συνοδεύεται από ενδείξεις ορμονικής διαταραχής.

Ποιες είναι οι συχνότερες αιτίες του δασυτριχισμού στα παιδιά;

Η αυξημένη τριχοφυΐα στα παιδιά μπορεί να οφείλεται σε διάφορες αιτίες κάποιες από τις οποίες είναι σχετικά συνηθισμένες, ενώ άλλες μπορεί να υποδηλώνουν πιο σοβαρές ορμονικές ή γενετικές διαταραχές. Οι κύριες αιτίες που σχετίζονται με τον δασυτριχισμό στα παιδιά είναι:

Συγγενής υπερπλασία των Επινεφριδίων (ΣΥΕ)

Η συγγενής υπερπλασία των επινεφριδίων (ΣΥΕ) είναι μια γενετική πάθηση που χαρακτηρίζεται από δυσλειτουργία των επινεφριδίων. Αυτή η δυσλειτουργία προκαλεί ανεπαρκή παραγωγή ορισμένων ορμονών (όπως η κορτιζόλη) και αυξημένη παραγωγή ανδρογόνων, που οδηγούν στην εμφάνιση χαρακτηριστικών όπως ο δασυτριχισμός. Εκτός από την αυξημένη τριχοφυΐα, τα παιδιά με ΣΥΕ μπορεί να εμφανίσουν πρώιμα σημάδια εφηβείας, επιτάχυνση της σωματικής ανάπτυξης, πρώιμη οστική ωρίμανση και ως εκ τούτου, χαμηλότερο τελικό ύψος από το αναμενόμενο.

Η διάγνωση της ΣΥΕ πραγματοποιείται μέσω ειδικών αιματολογικών εξετάσεων για την αξιολόγηση των επιπέδων συγκεκριμένων ορμονών, κυρίως της 17-υδροξυπρογεστερόνης. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπευτική παρέμβαση είναι εξαιρετικά σημαντικές, καθώς επιτρέπουν τη διαχείριση των συμπτωμάτων και την αποφυγή επιπλοκών που σχετίζονται με την ορμονική ανισορροπία, εξασφαλίζοντας καλύτερη ποιότητα ζωής και βέλτιστη σωματική και ψυχολογική ανάπτυξη για τα παιδιά.

Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (ΣΠΩ)

Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (ΣΠΩ) είναι μια από τις συχνότερες ενδοκρινολογικές διαταραχές που επηρεάζουν κυρίως έφηβες και νεαρές γυναίκες. Πρόκειται για σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από ορμονική ανισορροπία με αυξημένα επίπεδα ανδρογόνων, όπως είναι η τεστοστερόνη. Αυτή η περίσσεια ανδρογόνων ευθύνεται για την εμφάνιση έντονης τριχοφυΐας (δασυτριχισμός) σε περιοχές του σώματος όπως το πρόσωπο, το στήθος και η κοιλιά. Η διάγνωση του ΣΠΩ γίνεται συχνά κατά την εφηβεία, όταν οι αυξημένες τιμές ανδρογόνων αρχίζουν να εκδηλώνονται με συμπτώματα όπως είναι ο δασυτριχισμός, ακμή ή ακανόνιστος εμμηνορρυσιακός κύκλος (ακανόνιστες ή απουσία περιόδων), οδηγώντας σε περαιτέρω διερεύνηση.

Η έγκαιρη διάγνωση του ΣΠΩ είναι κρίσιμη, καθώς δίνει τη δυνατότητα πρώιμης αντιμετώπισης που μπορεί να περιορίσει σημαντικά την εκδήλωση συμπτωμάτων και να προλάβει μακροπρόθεσμες επιπλοκές. Η διαχείριση του ΣΠΩ συχνά περιλαμβάνει αλλαγές στον τρόπο ζωής (διατροφή, σωματική άσκηση), φαρμακευτική αγωγή για τη ρύθμιση των ορμονών, καθώς και ιατρική παρακολούθηση από παιδοενδοκρινολόγο.

Άλλες ορμονικές διαταραχές

Ορισμένες ορμονικές διαταραχές προκαλούνται από όγκους στα επινεφρίδια ή στις ωοθήκες. Οι όγκοι αυτοί μπορεί να είναι καλοήθεις ή κακοήθεις και να οδηγούν σε αυξημένη παραγωγή ανδρογόνων ή άλλων ορμονών, προκαλώντας δασυτριχισμό και άλλα σχετικά συμπτώματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το σύνδρομο Cushing, που προκαλείται από υπερβολική έκκριση κορτιζόλης και συχνά εμφανίζει συμπτώματα όπως δασυτριχισμό, παχυσαρκία, μυϊκή αδυναμία και υπέρταση.

Η ιατρική αξιολόγηση περιλαμβάνει απεικονιστικές εξετάσεις (υπέρηχος, αξονική ή μαγνητική τομογραφία) και εξειδικευμένες αιματολογικές εξετάσεις. Η άμεση διάγνωση και θεραπεία αυτών των όγκων είναι απαραίτητη για την πρόληψη περαιτέρω επιπλοκών και τη διασφάλιση της υγείας του παιδιού.

Λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων

Σε ορισμένες περιπτώσεις, η υπερτρίχωση στα παιδιά μπορεί να σχετίζεται με τη λήψη φαρμάκων. Ορισμένα φαρμακευτικά σκευάσματα, όπως τα ανδρογόνα (π.χ. τεστοστερόνη), τα γλυκοκορτικοειδή, συγκεκριμένα αντιεπιληπτικά, αλλά και τοπικές αλοιφές ή σκευάσματα που περιέχουν στεροειδή, είναι γνωστό ότι ενδέχεται να προκαλέσουν παροδικό ή επίμονο δασυτριχισμό ως ανεπιθύμητη ενέργεια. Συνήθως, η διακοπή ή η τροποποίηση της φαρμακευτικής αγωγής—πάντα σε συνεννόηση με τον θεράποντα ιατρό—οδηγεί σταδιακά σε υποχώρηση της τριχοφυΐας.

Ιδιοπαθής υπερτρίχωση στα παιδιά

Η ιδιοπαθής υπερτρίχωση χαρακτηρίζεται από αυξημένη τριχοφυΐα η οποία εμφανίζεται συνήθως διάχυτα σε όλο το σώμα και δεν συνδέεται με συγκεκριμένη ορμονική διαταραχή ή κάποια παθολογική αιτία. Πρόκειται για μια κατάσταση με γενετική προδιάθεση και συχνά υπάρχει θετικό οικογενειακό ιστορικό αυξημένης τριχοφυΐας σε γονείς ή συγγενείς πρώτου βαθμού.

Τα παιδιά με ιδιοπαθή υπερτρίχωση συνήθως δεν παρουσιάζουν άλλα προβλήματα υγείας ή ανησυχητικά συμπτώματα όπως πρώιμη ΄ήβη, διαταραχές στην ανάπτυξη ή προβλήματα στην ορμονική τους λειτουργία. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η υπερτρίχωση είναι καθαρά αισθητικής φύσεως και μπορεί να αντιμετωπιστεί με κατάλληλες αισθητικές μεθόδους, εφόσον αυτό κρίνεται αναγκαίο. Συνιστάται, ωστόσο, πάντα η αξιολόγηση από παιδοενδοκρινολόγο ώστε να αποκλειστούν άλλα σοβαρότερα αίτια.

Διάγνωση

Αν το παιδί σας εμφανίζει έντονη τριχοφυΐα και υπάρχει υποψία για δασυτριχισμό, ο παιδοενδοκρινολόγος είναι πιθανό να συστήσει τις ακόλουθες εξετάσεις:

  • Αιματολογικές εξετάσεις: για μέτρηση των επιπέδων ορμονών, όπως τεστοστερόνη, δεϋδροεπιανδροστερόνη, κορτιζόλη και άλλων σχετικών ορμονών.
  • Υπερηχογράφημα κοιλιάς και πυέλου: για τον έλεγχο των επινεφριδίων και των ωοθηκών.
  • Μαγνητική τομογραφία (MRI) ή Αξονική τομογραφία (CT): εφόσον υπάρχει υποψία όγκων ή ανατομικών ανωμαλιών στα επινεφρίδια ή τις ωοθήκες.
  • Δοκιμές διέγερσης ACTH: για τον έλεγχο της λειτουργίας των επινεφριδίων, ειδικά σε περίπτωση υποψίας συγγενούς υπερπλασίας των επινεφριδίων.
  • Γενετικός έλεγχος: σε περιπτώσεις όπου υπάρχει υποψία κληρονομικών διαταραχών, όπως η συγγενής υπερπλασία επινεφριδίων.

Υπερτρίχωση στα παιδιά– Πότε πρέπει να επισκεφθείτε παιδοενδοκρινολόγο;

Η εμφάνιση υπερβολικής τριχοφυΐας σε ένα παιδί δεν είναι πάντα παθολογική, ωστόσο υπάρχουν ορισμένα σημεία που απαιτούν άμεση αξιολόγηση από παιδοενδοκρινολόγο, ώστε να αποκλειστεί κάποια υποκείμενη ενδοκρινική ή γενετική αιτία. Ειδικότερα, συνιστάται να αναζητήσετε εξειδικευμένη συμβουλή εάν παρατηρήσετε:

  • Αιφνίδια ή σταδιακά αυξανόμενη τριχοφυΐα, χωρίς εμφανή αιτία.
  • Τρίχες σε ανδρογονοεξαρτώμενες περιοχές, όπως το πρόσωπο, το άνω χείλος, το στήθος, η ηβική χώρα ή οι μασχάλες, ιδίως σε μικρή ηλικία.
  • Συνοδά συμπτώματα που μπορεί να υποδηλώνουν ορμονική διαταραχή όπως ακμή σε προεφηβική ηλικία, ταχεία αύξηση του ύψους, μεταβολές στη χροιά της φωνής καθώς και έναρξη εμμήνου ρύσεως πριν την ηλικία των 8 ετών στα κορίτσια.

Η έγκαιρη διάγνωση και παρακολούθηση είναι καθοριστικής σημασίας για την πρόληψη επιπλοκών και τη σωστή ορμονική ανάπτυξη του παιδιού. Επικοινωνήστε μαζί μας σήμερα και προγραμματίστε το ραντεβού σας για εξατομικευμένη ιατρική αξιολόγηση από την παιδοενδοκρινολόγο στην Πάτρα Αβράμη Γεωργία.

Leave a reply